Kişinin vefatının ardından sahip olduğu malvarlığının istediği kişi ya da kişilere verilmesi adına yaptığı sözlü veya yazılı açıklamalarvasiyetname olarak isimlendirilmektedir. İnsanlar öldükten sonra kendisine ait olan mallarını istedikleri bir kişiye devredebilirler. Tek bir kişiye devretmeleri şart değildir. Birçok farklı kişiye de malların devri söz konusu olabilir.
Vasiyetname Çeşitleri Nelerdir?
İnsanlar vasiyetnamelerden bahsederken genelde yazılı belgeleri gösterirler. Ancak Medeni Kanun’da 3 farklı çeşit vasiyetnameyer almaktadır. Vasiyetnameler düzenlenme şekillerine göre birbirinden ayrılmaktadır.
- Resmi vasiyetname
- El yazısı vasiyetname
- Sözlü vasiyetname
Kendi vasiyetnamesini hazırlamak isteyen kişiler yukarıdaki üç farklı çeşidin bir tanesini seçerek bu yönden adım atabilmektedir.
Resmi Vasiyetname
Vasiyetnameler resmi memurların önünde hazırlanıyorsa ismi resmi vasiyetnameolmaktadır. Genellikle memur olarak noterler seçildiği için noter huzurunda hazırlanan vasiyetnamelere verilen isim olarak da tanımlanabilir.
Gerektiğinde hakimler ya da hakimlerin yetkilendirdiği kişiler de memur olarak belgenin başında durabilmektedir. Noter huzurunda gerçekleştirilecek olan bu işlemde insanların akıl sağlığının yerinde olduğuna dair belge de bulundurması gerekmektedir.
Vasiyetnamenin resmileştirilebilmesi için memurların yanı sıra 2 adet şahidin de bulundurulması gerekmektedir. Eğer şahitler yoksa belgeler resmiyet kazanmamaktadır.
Şahit olarak yer alacak kişilerin fiili ehliyetinin bulunması gerekmektedir. Kamu hizmetlerinden yasaklanmış kişiler ya da okuma yazma bilmeyenler şahit olarak gösterilemez. Mirasın kalacağı kişinin eşi ya da kardeşleri de şahit olma hakkına sahip olmamaktadır.
Vasiyetname Nedir? Çeşitleri Nelerdir?
El Yazısı Vasiyetname
Vasiyetnameler kişilerin el yazısı ile de hazırlanabilmektedir. Bu belgelerin herhangi bir kişinin yanında hazırlanma şartı olmaz. Kişinin kendi el yazısını kullanması belgenin el yazısı vasiyetnameolarak nitelendirilmesi için yeterlidir.
Belgenin kesinlikle bilgisayar ya da daktilo gibi cihazlarda hazırlanmaması gerekecektir. Kişinin kendisi bu belgeyi hazırlar ve tarih atarsa belge geçerli olur. Tarihin gün, ay ve yıl şeklinde net bir şekilde belirtilmesi gerekli olacaktır.
Tarihin yanı sıra kişinin imzasını da atması şarttır. Parmak ya da kaşe basılması imza yerine geçmez. Belgenin ıslak imzalı olması şarttır. İstenen bir dilde hazırlanabilmektedir. Dil ya da yazım şekli konusunda herhangi bir sınırlama söz konusu olmaz.
Sözlü Vasiyetname
Vasiyetnamelerin sonuncusu sözlü vasiyetnamedir. Zorunlu durumlar olmadığı takdirde bu vasiyetname çeşidi geçerli olmaz. Vasiyetnameyi hazırlayacak olan kişilerin olağanüstü durumlarda olması gerekmektedir.
Savaş hali, ölüm tehlikesi yaşaması ya da ulaşım sorunu yaşanması durumunda sözlü olarak vasiyetnameler belirtilir. Kişinin aynı anda iki kişiye sözlü olarak vasiyetnamesini sunması gereklidir. Burada şahitlerin yine yasaklı olmaması ya da kişinin kardeş olmaması gereklidir. Ancak okuma yazma bilmemeleri sözlü vasiyetnamelerde sorun yaratmaz.
Şahitler, kişi vefat ettikten sonra Asliye Hukuk Hakimliği ve Sulh Hakimliğine giderek vasiyetnameyi yazıya döküp teslim ederler. Yazıya dökülen belgede şahitlerin imzasına yer verilmelidir. İstenirse aynı makamlarda tutanak haline de getirilebilmektedir.
Vasiyetname Hangi Durumlarda Geçersiz Sayılır?
İnsanlar vasiyetnamelerin hazırlanması aşamasında uyulması gereken kuralların tamamına uyarak vasiyetnamelerini hazırlarlar. Ancak koşulların tamamına uyum söz konusu olmuşsa dahi vasiyetnamesonradan geçersiz sayılabilmektedir. Vasiyetnamelerin geçersiz sayıldığı durumlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Kişiler kendileri adına yeni bir belge hazırlarlarsa eskileri geçersiz kalacaktır. Fikir değişikliği sonrasında hazırlanan yeni vasiyetnamelerle birlikte eskilerinin herhangi bir yükümlülüğü kalmaz.
- Kişilerin vasiyetnamelerinin yazmalarının arından bunu yok etme hakları da bulunmaktadır. Fikir değişiklikleri ya da yaşanan herhangi bir olay sebebiyle vasiyetnameler yok edilirse geçersiz olacaktır.
- Vasiyetnamelerin geçersiz sayılabilmesi için son seçenek kişinin bilinçli olarak vasiyetnameyi geçersiz kılacak adımları atmasıdır. Bu adımlar belgeyi geçersiz hale getirir.