İşçi olarak çalıştırılan bazı kuruluşlar, belirli periyotlarda kurum içi sınav açarak memur tefrik etmektedirler. Sgk; emekli sandığından emekli olan memurların, işçilik sürelerini hesaplayarak ikramiye ödemek durumundadır. Peki, memur olmak için istifa eden işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
Memur Olmak İçin İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatının Emekli İkramiyesine Etkisi
İşçilik süresinin emekli ikramiyesine esas süreye dâhil edilebilmesi için bazı koşullara ihtiyaç vardır. Hizmet sözleşmesindeki iş akdinin; iş sonu tazminatına veya aynı mahiyette ödenmiş tazminata uygun olarak sonlandırılması gereklidir. Kıdem tazminatının, emekli ikramiyesi alabilmek adına etkisi büyüktür.
İşçinin Memuriyete Geçiş Sebebi ile İstifa Etmesine İlişkin Gerekçe Sunulması
İş sözleşmesinin feshini gerektiren hususlardan biri haklı sebep göstermeksizin işten ayrılmadır. 4857 sayılı iş kanunu mevzuatı gereği; sözleşme feshi sebeplerinden olan istifa sonucu tazminat hakkı bulunmamaktadır. İstifasını işverene ihbar ile bildirilmeyen işçinin, ihbar tazminatı ödemesine neden olur. İşten ayrılmak isteyen işçi, herhangi bir gerekçe göstermek zorunda değildir. İstifa dilekçesinde işten ayrılmak istemesine dair bulunacağı beyan geçerlidir.
İşten İstifa Etmek İsteyen İşçi, İşverene Haklı Nedenlerini Nasıl Bildirir?
İşten istifa etmek için haklı olan işçi, daha sonra haklı fesih sebeplerini ihtarname yolu ile işverene gönderir ve haklarını talep eder. İstifa dilekçesinde belirtilen dilekçede belirtilen neden, fesih ile bağlıdır ve daha sonra ihtarname ile değiştirilemez.
İşçinin Memuriyete Geçiş Sebebi ile İstifasına Dair Yargıtay Kararı
Yargıtay kararları bu durumlarda emsal niteliği taşımaktadır. Yargıtay 9. hukuk dairesi 2012/24331 e. 2014/23084 k.sayılı ve 02.07.2014 tarihli kararına ilişkin olarak; olayda işçi çalıştığı iş yerinden istifa etmiştir. İstifa dilekçesinde ise memuriyete atanma sebebi ile istifa nedenini açıkça belirtmiştir. Daha sonra ise işçi alacaklarına ilişkin açtığı davada, istifa sebebini alacaklarının ödenmemesi gerekçesine bağlamıştır.
Görülen dava temyiz sonucu ve değerlendirilmesine göre;
Verilen istifa dilekçesinde belirtilen neden olarak memuriyete geçiş amacı ile istifa göz önünde bulundurulmuştur.
Davacı işverenin cezai şart talebinin uygun oranda bir takdiri indirime gidilerek kabulü yerine, davalının fesihte haklı olduğu şeklindeki yerinde olmayan gerekçeyle reddinin hatalı olduğu sonucuna bağlanmıştır.
Memuriyete geçişin ise sözleşme feshini gerektiren istifanın haklı nedenlere ilişkin hükmüne uymamaktadır.
Kamu hizmetine atanması sözleşme feshi nedenlerinden olan istifa için haklı bir sebep değildir. Bu nedenlerde yapılan işten ayrılma ise istifanın hüküm ve sonuçlarını doğurur.
Emsal yargıtay kararı gereği kamu hizmetine geçiş, tazminata konu değildir. İstifa sonuç ve hükümlerini doğurur. İşçinin 15 yıl çalışma süresini doldurduktan sonra memuriyete geçme hakkı vardır. Hizmet süresini dolduran işçi kıdem tazminatını almaya hak kazanacağından, bunun dışında bir hukuki dayanak yoktur.
İşçi İstifasında Kıdem Tazminatı Alması Adına Haklı Sebepler
İşçinin istifası ile feshedilen sözleşme üzerinden kıdem tazminatı talebi için haklı sebep zorunluluğu getirilmiştir.
Bu sebepler;
- Sağlık sorunları
- Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlar
- Zorlayıcı sebepler
- Askerlik
- Evlilik
- Emeklilik hakkı
Bu sebepler dolayısı ile istifa edenler kıdem tazminatı alabilmektedir. Bunun dışındaki sebepler kabul edilemez sonuçları istifa hüküm ve sonuçlarına tabiidir. Sağlık sorunları; haklı sebeplerden olup, işin niteliği işçinin sağlığı yönünde tehdit oluşturuyorsa, çalışma ortamında yakın temastaki çalışma arkadaşlarında ya da işverende bulaşıcı hastalık vuku bulmuşsa istifaya ilişkin haklı sebeplerdir. Askere gidecek erkek 1 yıl içinde, evlilik sebebi ile işten ayrılan kadınlar işten ayrıldıkları 1 yıl içinde, kıdem tazminatı almaya hak kazanmaktadır.